Utworzono nową stronę "== Przed Wielką Ekspansją == *'''Między 3000 a 1500 p.w.e'''. – elfy zamieszkują rejony na pograniczu ówczesnej wielkiej zmarzliny *'''ok. 3000 -1500 p.w.e.'''..."
== Przed Wielką Ekspansją ==
*'''Między 3000 a 1500 p.w.e'''. – elfy zamieszkują rejony na pograniczu ówczesnej wielkiej zmarzliny
*'''ok. 3000 -1500 p.w.e.''' – rozwój Cesarstwa Styryjskiego i krainy [[Qa]]
*'''około 1500 p.w.e''' – [[Krasnoludy|krasnoludy]] zakładają pierwsze podziemne miasto, Rattensham, w centrum Półwyspu [[Shamaroth]], wówczas w obrębie Wiecznej Zmarzliny
*'''ok. 1400 p.w.e''' – pierwsza z szeregu podziemnych wojen z plemionami orków, trwających z przerwami aż do Wielkiej Ekspansji
*'''ok. 1000 p.w.e.''' – elfy dzielą się na trzy wielkie plemiona i zakładają trzy największe ze swoich miast: [[Księstwo Talsoi|Talsoi]], [[Księstwo Aenthil|Aenthil]] i podziemną twierdzę [[Księstwo Laro|Laromaton]].
*'''ok. 800 p.w.e'''. legendarna podziemna bitwa pomiędzy krasnoludami, orkami i elfami podziemnymi. Informacja oparta wyłącznie na bardzo niepewnych relacjach. Bitwa miała się odbyć pod rejonem dzisiejszych Gór Silber.
*'''ok. 1500 p.w.e'''. – początek wielkiego ocieplenia klimatu – gwałtownie podnosi się poziom wód, zalane zostają szerokie, nieznane cywilizacji obszary na zachodzie, granica Wiecznej Zmarzliny cofa się na północ.
*'''ok. 1300 p.w.e'''. – pierwsze plemiona ludzi wkraczają na tereny północy.
*'''ok. 1200 p.w.e.''' – wielka wojna ludzi z elfami na linii Gór Larion. W jej efekcie przez następne dwa stulecia obydwie rasy dzielić będzie nienawiść.
*'''między 1150 a 1100 p.w.e.''' – pierwsze osady w miejscu dzisiejszych pięciu miast [[Ofir|Ofiru]] – Messyny, Korathii, Itharos, Aretyny i Tulos.
*'''1213 p.w.e'''. – sojusz pięciu miast, powstaje [[Ofir]].
*'''1220 p.w.e.''' – ustanowienie Senatów i urzędów Kratistosów, a także oligoi – rady Kratistosów 5 Miast.
*'''1040 p.w.e.''' – zabójstwo nolwe’Atanila, założyciela Akademii Messyńskiej i pierwszego jej rektora
*'''1132 p.w.e.''' – zawarcie wieczystego pokoju między ludźmi a elfami nad rzeką Sankarą, na granicy Itharos i [[Aenthil]]. Pokoju nie respektują elfy z [[Laro]], wojna z nimi trwa aż do roku 515.
*'''1130 p.w.e.''' – założenie Akademii Messyńskiej
*'''między 1200 a 300 p.w.e'''. – okres rozkwitu [[Ofir|Ofiru]] we współpracy z elfami z [[Aenthil]].
*'''ok. 800 p.w.e.''' – armia Messyny wypiera z [[Velida|Doliny Velidy]] enigmatyczne plemię Kymerów. Pochodzenie Kymerów jest do dziś nieznane, natomiast ich wojownicze obyczaje sprawiały, że granica Messyny nigdy nie była spokojna. Kratistos Messyny, Albrauder, sprowadza z północy plemię niziołków, oddając im we władanie Dolinę. Rychło [[Velida]] staje się cudem tego rejonu i najżyźniejszym obszarem Północy. Kymerowie zamieszkują niedostępne górskie tereny i zaprzysięgają zemstę hobbitom i Mesyńczykom.
*'''513 p.w.e''' – pierwsza wyprawa wyrusza przez pustynię Asura Makan, ginie bez wieści.
*'''223 p.w.e.''' – Darre Itamanos, jako pierwszy ludzki podróżnik, przeprawia się przez Asura Makan i nawiązuje kontakt z państwami [[Pethaban|Pethabanu]]. W swojej relacji opisuje niewiarygodne bogactwa krajów za Wielką Pustynią.
== Wielki Kataklizm ==
* '''rok 0''' – z punktu widzenia [[Ofir|Ofiru]] - rusza Wielka Ekspansja, spowodowana dalszym podnoszeniem się poziomu oceanu. Liczne plemiona ludzi, naciskane przez pobratymców z południa, ruszają w kierunku oswobodzonych przez lód ziem Północy. Rok został przyjęty przez historyków [[Ofir|Ofiru]] jako rok zerowy w tzw. nowym kalendarzu ze względu na wielkie zmiany, jakie przyniosło ze sobą pojawienie się nowych plemion ludzi. W owym czasie obawiano się, że ich przybycie oznacza rychły koniec świata, który zaleje woda. Gdy to nie nastąpiło, wiele kultów religijnych ogłosiło, że ludziom został dany nowy czas.
* '''Apokalipsa''' - nie jest znana dokładna data, kiedy nastąpiło uderzenie. Był to czas, kiedy Stara Styria prowadziła krwawy i brutalny podbój ziem [[Qa]], ci zaś odpowiedzieli uderzeniem wysoce zaawansowanej broni masowej zagłady. W wyniku uderzenia zniszczony został ogromny obszar Styrii, ale jednocześnie - naruszona została równowaga na poziomie całej planety. W efekcie zmian klimatycznych, spowodowanych tym faktem, rozpoczęło się gwałtowne topnienie lodowców, które w przeciągu kilku lat zalały obszerne połacie nizinne na zachodzie, unicestwiając cywilizację Starej Styrii. <br>Wędrówka ludów, którą rozpoczęła Apokalipsa, na wschodzie, w [[Ofir|Ofirze]] i wśród elfów, została nazwana '''Wielką Ekspansją'''.
== Po Wielkiej Ekspansji ==
* '''0 p.w.e.''' – rusza kolejna ludzka fala osadnicza. Po zażartych walkach na granicach [[Ofir|Ofiru]], plemiona ruszają na północ doliną Sankary. Ten odłam ludzi nazywany jest Ludźmi Fiordu.
* '''50 r'''. – rozbudowa murów obronnych Miast [[Ofir|Ofiru]], włączenie Akademii w obręb Messyny
* '''278 r.''' – założenie filii Akademii Messyńskiej w Tulos
* '''350 r'''. pojawia się kolejna grupa osadnicza – Teralowie - Ludzie Lasów. Odbiwszy się od ufortyfikowanej granicy Itharos, podążają wzdłuż doliny Sankary i Gór Maegros. Ich nacisk zmusza Ludzi Fiordu do podążania dalej na północ.
* '''380 r.''' – powstaje portowe miasto [[Birka]], w obrębie państewka Liryzów.
* '''410 r.''' – pierwsza morska wyprawa osadnicza na Fiord.
* '''415 r'''. – kolejna wielka wyprawa, Liryzowie zakładają liczne osady na wybrzeżach Fiordu.
* '''420 r.''' – u granic [[Ofir|Ofiru pojawia się kolejna grupa osadnicza, Ludzie Rzeki. Wyjątkowo wojownicze plemiona Salijczyków, Mertów, Daków, Parvan, Daramów i Wergundów łamią granicę z Itharos. Rozpoczyna się wojna z [[Ofir|Ofirem]].
* '''430 r.''' – na północnych granicach [[Ofir|Ofiru]] pojawiają się plemiona, przybyłe z północy, Samnijczycy, pochodzący bezpośrednio od łowców reniferów. Po krótkich walkach, szarpany od południa przez Ludzi Rzeki, [[Ofir|Ofir zawiera sojusz z Samnijczykami i wysyła na północ swoje misje cywilizacyjne.
* '''435 r.''' – założenie Samarkandy (Kamiennej) i państwa Samnijskiego. Na tronie zasiada kniaź Garmad, zakładając dynastię Garmanidów.
* '''440 r.''' – przybycie wygnanego messyńskiego rektora Nuntiusa Cognitosa do Birki
* '''444 r.''' – otwarcie Akademii Birkańskiej
* '''450 r.-''' po długich walkach z Liryzami, plemiona Teralów zawracają za wschód, wzdłuż północnych stoków Gór Maegros i zajmują rozległe równiny. W przeciągu kolejnych 50 lat powstają kolejne drewniane osady Karantanii, Nitry, Vendi, Sisak, Niny , Bobru i Lędy. Rejon zamieszkany przez Teralów zwany jest Krajem Grodów.
* '''450 r.''' – sojusz goblinów i orków w Górach Silber, powstaje efemeryczne państewko.
* '''455 r.''' - wybucha wielka wojna goblinów z krasnoludami w Górach Silber, której pierwszy etap kończy się podziemną bitwą i klęską goblinów. [[Krasnoludy]] burzą ich kamienne fortece w całym rejonie i wycofują się na [[Shamaroth]]. Wojna trwa z przerwami do dnia dzisiejszego.
* '''465 r.''' – przemianowanie Akademii Birkańskiej na Uniwersytet Magii Wody
* '''480 r.''' – osady Fiordu uniezależniają się od [[Liryzja|Liryzji]] i rozpoczynają serię napadów na wybrzeża
* '''510 r.''' – wygnany z Liryzji książę Hakon z rodu Tradamon zakłada na północy miasto Askaron. Jego córka, Sigdrine, umacnia pozycję swojego rodu, rozszerzając władanie Askaronu aż do wybrzeża i granic Liryzji. Powstaje państwo [[Trynt|Trynt.
* '''515 r.''' – Matheus, Wielki Strategos [[Ofir|Ofiru, zawiera pokój z elfami z [[Laro]] i zyskuje ich pomoc w wojnie z Ludzmi Rzeki. Wojownicze plemiona zostają zepchnięte w dolinę Sankary, którą obejmują we władanie. Na zachodzie zatrzymują się na granicy Liryzji. Powstaje 6 państewek równinnych, z czego najdalej na północ wysunięty jest Daramon.
* '''529 r.''' – po splądrowaniu Birki, wyprawa okrętów Fiordu wdziera się w górę Sankary aż do granic Itharos. Ich zdolności wojenne zostają docenione przez Strategosa, który wynajmuje wojowników na służbę wojskową. Tak powstaje gwardia Kratistosów, Varanga, złożona wyłącznie z wojowników Fiordu.
* '''520 – 700 r.''' – okres ustalania terytoriów państwowych.
* '''537 r.''' – otwarcie Uniwersytetu Magii Życia nieopodal Askaronu
* '''593 r.''' – misja cywilizacyjna Ofirczyków wgłęb Terali
* '''595 r.''' – założenie placówki naukowej w Karantanii
* '''613 r.''' – oficjalne nadanie placówce karantańskiej tytułu Akademii Magii Ziemi
* '''636 r.''' – dekret o zamknięciu filii Akademii Messyńskiej w Tulos
* '''637 r.''' – powstanie niezależnej Akademii Tulijskiej
* '''750 r.''' – nowa dynastia książąt Wergundii rozpoczyna stopniowe podporządkowywanie sobie okolicznych terenów wokół miasta Akwirgan.
* '''780 r.''' – [[Trynt|Trynt]] próbuje inwazji na Kraj Grodów, niespodziewanie rozbite plemiona Teralów jednoczą się, dając odpór armii tryntyjskiej pod grodem Lędą.
* '''785 r.''' – Akademia Magii Ziemi oficjalnie staje się niezależną uczelnią
* '''789 r.''' – otwarcie Uniwersytetu Magii Powietrza
* '''790 r.''' – wojna między grodem Nitra a Samnijczykami, zakończona rozejmem.
* '''813 r.''' – władzę w Akwirgranie obejmuje Elmeryk z rodu Danwigów. Młody i ambitny władca rozpoczyna serię lokalnych wojen i do roku 820 podporządkowuje sobie Daków i Parvów.
* '''819 r.''' – historyczny sojusz Wergundów z orkowym plemieniem Tarzul z Gór Maegros. Trzon armii Elmeryka od tej pory stanowią bitne, karne i okrutne oddziały orków.
* '''820 r.''' [[Wergundia]] zaczyna wojnę z elfami z [[Aenthil]], zakończoną klęską elfów, które pomimo spektakularnego zwycięstwa w Wąwozie Samaria wycofują się poza rzekę Dakme (dopływ Sankary).
* '''821 r.''' – Elmeryk zaczyna rozbudowę Akwirgranu, wzorując się na miastach [[Ofir|Ofiru]]
* '''821 r.''' – wielka rozbudowa Uniwersytetu Magii Powietrza
* '''824 r.''' – otwarcie Szkoły Magów Bitewnych
* '''825 r.''' – armia Wergundów, wspomagana przez armie innych plemion, zmusza do hołdu lennego Mercję i Salicję i ściera się z wojskami Liryzów.
* '''826 r.''' – kratistos Arethyny podejmuje wyprawę przeciwko pustoszącym Równinę Terala orkom z plemienia Tarzul.
* '''829 r.''' – strategiczny sojusz z elfami morskimi z [[Talsoi]] pozwala przypuszczać, że w niedługiej przyszłości Elmeryk zdecyduje się na zaatakowanie Liryzji. [[Liryzja]] odpowiada sojuszem z rozbójnikami z Fiordu i w górę Sankary ruszają kolejne wyprawy łupieżcze.
* '''830 r.''' – [[Trynt|Trynt]] próbuje wzmacniać swoją pozycję sojuszem z Daramonem i kolejną inwazją w rejon Kraju Grodów. W efekcie Daramon zostaje zaatakowany przez Wergundów, a władca Lędy, Dagome, rozpoczyna proces jednoczenia plemion Teralów.
* '''832 r.''' - Elmeryk zawiera w Górach Silber "święty pakt krwi" z wodzem orków, Gotrekiem Moorgvrangvoorhirr'em. Oddziały orków wspierają jego armię na północy. Jednocześnie z inspiracji [[Ofir|Ofiru]] sojusz zawierają władcy [[Trynt|Tryntu]] i Księstwa Samnijskiego.
* '''833 r.'''
** Bitwa pod Arden, Elmeryk niezwykłym manewrem taktycznym rozbija w pył zjednoczone wojska [[Trynt|Tryntu]] i Samni. W bitwie ginie księżna [[Trynt|Tryntu]], Rangveig. To koniec książęcej linii Tradamonitów i koniec [[Trynt|Tryntu]]. Armia Wergundów prze na północ.
** Elmeryk po kilku miesiącach oblężenia zdobywa Askaron. Miesiąc później jego armia dociera do Samarkandy. Kniaź Turin udaje się na wygnanie. Na zachodzie wojska Liryzji zostają pokonane, mer Birki pod groźbą zniszczenia miasta zamyka port w Birce dla okrętów Fiordu.
** Elmeryk z rodu Danwiga obwołuje się Księciem Imperatorem Północy. Podporządkowane mu ziemie zostają podzielone na Wergundię Właściwą oraz lenna i protektoraty. W przeciągu kilku miesięcy protektoratem Wergundii staje się Birka, w zamian za gwarancję autonomii handlowej.
* '''835 r.''' - umiera Elmeryk. Decyzją wodzów Imperium na tronie władcy zasiada książę Daków, Eudomar.
* '''836 r.''' - Eudomar znosi uprzywilejowania protektoratów (oprócz Birki) i ziem lennych, a także autonomii elfów i innych ras, dążąc do ujednolicenia państwa. Główną władzę w Imperium Północy otrzymują dowódcy wojskowi.
* '''838 r.''' - na terenie [[Trynt|Tryntu]] zostaje krwawo stłumione powstanie przeciwko wergundzkim najeźdźcom. Powstańców wspierają okręty Fiordu i [[Krasnoludy|krasnoludy]].
* '''840 r.''' - [[Krasnoludy]] ogłaszają wycofanie się na półwysep [[Shamaroth]] i neutralność względem konfliktów ludzi.
* '''843 r''' - po licznych prześladowaniach ziemie Imperium opuszcza większość leśnych i miejskich elfów. Pozostałe wybierają podporządkowanie i służbę w armii, albo życie banitów w lasach.
* '''845 r.''' - po szeregu buntów i zamieszek w miastach Imperium Wergundów, na północnych rubieżach zostaje założony szereg kolonii karnych, a w całym państwie wzmocniony system wojskowych posterunków. W Arethynie, jednym z państw [[Ofir|Ofiru]], uroczyście zostaje założona Akademia Alchemii.
* '''850 r.''' - epidemia w Korathii, umiera kratista Irena.
* '''851 r.''' - z powodu zamierania ruchu handlowego wzdłuż Sankary miasta [[Ofir|Ofiru]] ubożeją, zamiera też import zbóż. Badania alchemików nad pozyskaniem bardziej wydajnych odmian zbóż przynoszą efekty. Żeby uniknąć widma głodu, kratistosi decydują się na akcję osadniczą na południowych stepach Samnii.
* '''853 r.''' - okręty Fiordu zostają rozbite przez sprzymierzone z Wergundami siły [[Talsoi]] w bitwie morskiej na Głębinie Meite.
* '''850 - 856 r.''' - rosnąca militaryzacja Imperium fatalnie odbija się na gospodarce, w efekcie Ludy Rzeki dotykają kolejne klęski głodu.
* '''858 r.'''
** Na granicy [[Shamaroth]]u odbywa się tajny Wiec Narodów - spotkanie przedstawicieli wrogich Wergundii nacji. W wyniku wiecu okupowanym przez Wergundię Tryncie wybuchła powstanie, dowodzone przez ostatniego jarla księżnej Rangveig, Leifa Einarsona.
** W wyniku Wiecu Narodów [[Talsoi]] zrywa sojusz z Wergundią, a armia [[Ofir|Ofiru]] przekracza granicę w Itharos, maszerując na Akwirgran. Eudomar pokojowo abdykuje z tronu.
* '''859 r.'''
** Na tron Wergundii wstępuje wychowany w ukryciu syn Elmeryka, Olaf Egilson.
** W Tryncie wybucha wojna domowa po śmierci przywódcy wolnych Tryntyjczyków, jarla Leifa.
** Kniahini Mira zrywa wielowiekowy sojusz Samni z Arethyną, wyrzucając przez okno pałacu w Samarkandzie posłów kratistosa Tarazjusza (tzw. defenestracja samnijska). W zamian zawiera ścisły sojusz z księciem - protektorem Wergundii, Olafem. Wydarzenie to nosi nazwę Przewrotu Sojuszy. Kniahini ogłasza Samnię kaganatem.
** Podczas uroczystego wiecu ginie jarl Ynnejar, Bjorn Asmundson Ryży. Fiord wybiera nowego wodza, Siala Krzywozębego.
* '''860 r.'''
** Koczownicza armia samnijska atakuje i zdobywa miasto Arethyna. Miasto zostaje złupione i spalone, wojska [[Ofir|Ofiru zostają zmuszone do odwrotu spod Akwirgranu. Po śmierci swoich synów Tarazjusz Samonita ustępuje z tronu kratistosa.
** Z niejasnych przyczyn Olaf książę Wergundii zarządza budowę fortyfikacji w Mercji, na granicy z [[Talsoi]]. Projekt zostaje szybko zarzucony.
* '''861 r.'''
** [[Wergundia]] i [[Ofir|Ofir]] podpisują zawieszenie broni.
** Z niejasnych przyczyn armia wergundzka, dowodzona osobiście przez Olafa, napada i niszczy teralski gród Lęda. Powoduje to chwilowe ochłodzenie stosunków Wergundii z Teralą. Po tym wydarzeniu Olaf zyskuje przydomek "Szalony".
* '''862 r.''' - do świata ludzi docierają informacje, że coś dzieje się w [[Aenthil]] - elfy zaczynają przegrywać toczoną od tysiącleci wojnę z Puszczą Południową. Powoduje to mobilizację wszystkich trzech państw elfów, chwilowe zawieszenie broni między nimi oraz wycofanie się z zaangażowania w politykę ludzi.
* '''863 r.''' - po wycofaniu się wojsk [[Ofir|Ofiru]] (ostatecznie w układzie pokojowym wrócono do starego przebiegu granicy) Olaf rozpoczyna serię reform gospodarczych, mających na celu podniesienie poziomu życia w Wergundii, a zwłaszcza zapobieżenie powracającym klęskom głodu.
* '''864 r.'''
** Olaf książę Wergundii nakazuje zburzenie najwyższego budynku w Akwirgranie, słynnej Wieży Orłów. Przyczyny decyzji są niejasne, po tym akcie wandalizmu w stolicy wybuchają zamieszki.
** Aby przerwać wyniszczającą wojnę domową, do [[Trynt|Tryntu]] z powrotem wkracza armia wergundzka. Książę Olaf ogłasza [[Trynt|Trynt]] protektoratem do czasu ustanowienia tam samodzielnej władzy.
** Wybrzeża Fiordu nawiedza klęska żywiołowa - masowe ataki morskich stworzeń na miejscowych rybaków.
* '''868 r.'''
** Elfy przegrywają wojnę z tajemniczym wrogiem, nadchodzącym z południa, a którego dotychczas nazywano Wielką Puszczą. Alta Tavar jednak puszczą nie jest. Pod atakiem sterowanych przez nią, zmutowanych stworzeń, nazywanych ulundo, pada [[Aenthil]] (miasto) oraz twierdza Telfamba.
** Zagadkowe wydarzenie, objawiające się serią kataklizmów na całej ziemi oraz gigantyczną burzą nad terenem Puszczy Południowej. Światu objawia się swoisty fenomen – kataklizmy zwiastowały narodziny nowego boga. Bogini Tavar.
** Na terenach odebranych [[Aenthil]] oraz dawnej Puszczy Południowej powstaje organizm państwowy – Nowa [[Styria]], wspierany mocą bogini Tavar. Na jego czele staje człowiek o imieniu Sephres, mieniący się księciem z zaginionego rodu, z kraju, który zniknął pod oceanem. Krążą legendy, iż jest nieśmiertelnym liszem.
* '''869 r.'''
** W Tryncie kończy się wojna domowa, rządy nad zniszczonym krajem obejmuje była przyboczna jarla Leifa Einarsona, Sigrin Audottir z rodu Varden, dając początek nowej dynastii. Na żądanie nowej księżnej, z kraju wycofują się wojska Olafa Szalonego.
** Na pograniczu między [[Talsoi]], Wergundią i terenami Nowej Styrii powstaje kadłubowe państwo na bazie dawnego [[Aenthil]], utworzone przez uchodźców na północnych rubieżach dawnego państwa elfów. One same nazywają je Hehtanore (Hetanor) – Ziemią Wygnania. Zebrana w święto Sairin rada elfich kast, zwana Eailinge, wybrała nowego władcę, została nim Helethai, córka Adarnila, który poległ w obronie stolicy.
** Nowa [[Styria]] występuje do oligoi [[Ofir|Ofiru z żądaniem zwrotu 4 części Korony [[Ofir|Ofiru]], najpotężniejszego artefaktu ofirskiego, pod groźbą odebrania go siłą. Piątą część – klejnot Arethyny – z niewiadomych powodów ma już w swoim posiadaniu. [[Ofir|Ofir]] odmawia.
* '''870 r.'''
** Znamienny rok, obfitujący w wydarzenia wielkiej wagi. Utworzona z ulundo, najemników i neofitów armia atakuje [[Ofir|Ofir]]. W wyniku zdrady pada Itharos, przy czym następuje wydarzenie bez precedensu – [[Tavar]] przyjmuje wyzwanie do walki na ziemi od boskiego patrona [[Ofir|Ofiru, boga tarczy słonecznej, Izosa. Po tym starciu pod Itharos zostaje krater o średnicy około 1 mili. Izos zostaje unicestwiony. W Itharos powstaje ośrodek polityczny, zależny od Nowej Styrii.
** Messyna broni się do samego końca, wojska Tavar równają miasto z ziemią.
** Korathia kapituluje przed armią Nowej Styrii, chroniąc się przed zniszczeniem. Upadek władzy ofirskiej, władzę przejmuje oligarchia i układy mafijne.
** Zamknięcie Akademii Messyńskiej po upadku Miasta
* '''871 r.'''
** Tulos kapituluje częściowo – oddaje swoją część Korony, ale zdobywcy nie wchodzą do miasta. Tulos zachowuje ciągłość władzy ofirskiej i ogłasza się legalnym spadkobiercą [[Ofir|Ofiru]].
** W ciągle nieodbudowanej Arethynie oraz w Tulos chronią się uciekinierzy z pozostałych miast. Arethyna ogłasza się niezależnym państwem.
* '''872 r.'''
** Armia Nowej Styrii wycofuje się z [[Ofir|Ofiru]]. Pod jej politycznym wpływem zostaje Itharos i Korathia.
** Na całym terenie Nowej Styrii oraz terytoriach zależnych (pd. [[Ofir|Ofir) zostaje wprowadzony zakaz używania magii innej, niż kapłańska.
* '''873 r.''' – kolejne z wielkich wydarzeń, nazwanych później wspólnym określeniem Chaos Bogów – bogini Tavar wstępuje w wymiar boski, nieznaną bliżej ludziom płaszczyznę astralną, powodując tam zamęt, którego efektem na ziemi są chaotycznie występujące zaniki mocy kapłanów oraz kataklizmy pogodowe. Stan ten trwa około miesiąca, po czym [[Tavar]] objawia się swoim wyznawcom jako bogini uciśnionych i wygnanych, bóstwo o ogromnej mocy.
* '''875 r.''' – Nowa [[Styria]] wchodzi do międzynarodowej polityki. Jeden z jej książąt, dawny arystokrata wergundzki, Lambert Ostin, rozpoczyna rozmowy dyplomatyczne z władcami wszystkich krajów, w tym elfich. Granic nowostyryjskich nie uznają państwa elfie oraz Tulos i Arethyna. W ramach gestu dobrej woli Nowa [[Styria]] oddaje [[Laro]] zdobytą uprzednio twierdzę Telfamba. Przyjęcie Telfamby przez [[Laro]] powoduje gwałtowną reakcję Hetanoru, gdzie zwyciężają aktywne w ostatnich latach nastroje wrogie [[Laro]]. Układy pokojowe z Nową Styrią zawierają [[Wergundia]], [[Trynt|Trynt]], [[Fiord]], [[Samnia]] i [[Liryzja]]. [[Terala]] zachowuje neutralność, [[Laro]], [[Talsoi]], Arethyna, Tulos i Hetanor ([[Aenthil]]) deklarują otwartą wrogość.
* '''872-880 r.''' – po wycofaniu się wojsk Styrii z [[Ofir|Ofiru, krajem tym rządzi chaos. Administracja państwowa w większości przestaje istnieć, w różnych miastach powstają quasi-państwowe organizmy, próbujące utrzymać supremację nad jak największym terytorium rękami dobrze uzbrojonych najemnych armii i band. To czas zapaści i katastrofy wiekowego imperium.
* '''880 r.'''
** Powstanie w Messynie przeciw rządom Itharos. Messyna odzyskuje niezależność, senat wybiera na kratistosa Theo Tynagirona, przywódcę rebelii.
** Zawarcie Pokoju Tritajskiego. Messyna, Tulos i Arethyna zawiązują sojusz zwany Małym [[Ofir|Ofirem, jednocześnie podpisując zawieszenie broni z Itharos, które nie wchodzi do sojuszu.
** Zostają ujawnione tzw. Dokumenty z Kovendare, wychodzą na jaw oszustwa finansowe Ligi Kupieckiej.
* '''881 r.'''
** porozumienie w Dormenos daje początek Pierwszej Sukursji, zwanej Wielką, wyprawie ratunkowej do Pethabanu przeciwko Uzurpatorom z Ligi Kupieckiej.
** ponowne otwarcie Akademii Messyńskiej
* '''881-83 r'''. - wydarzenia Pierwszej Sukursji, wojna w Pethabanie z Uzurpatorami.
* '''882 r.''' - epidemia w Akwirgranie.
* '''882-83 r.''' - tzw. Sukursja Samnijska, wyprawa łupieżcza Samnijczyków, wspierająca wojska wergundzkie Pierwszej Sukursji.
* '''883 r.''' - umiera wielka władczyni Samni, kagani Mira Śnieżna.
* '''884 r.''' - najazdy samnijskie na północy.
* '''885 r.'''
** Początek Drugiej Sukursji, epidemia w Korathii
** wybuch wielkiej epidemii w Terali, sąsiednie państwa pierwszy raz jako środek zapobiegawczy stosują barierę kwarantanny.
** historyczne zjednoczenie Terali, kniaź Dragan Karanawic otrzymuje najpierw buławę wojewody Wschodnich Grodów, a potem całej Terali.
** po zabiciu przez styryjskich skrytobójców księcia Wergundii, Olafa Egilsona, [[Wergundia]] wypowiada wojnę Styrii. Początkowe zwycięstwa pozwalają nawet na chwilowe odzyskanie miasta [[Aenthil]].
* '''896 r.'''
** Na południe od Styrii zostają odkryte tereny bogate w surowce, zwłaszcza w nowo odkryty Minerał, którego wykorzystanie otwiera nowe możliwości wojenne i technologiczne.
** w wyniku przewrotu sojuszy na północ Wergundii uderza armia Terali, rozpoczynając ciąg reakcji, w efekcie w przeciągu kilku tygodni do wojny przystępuje [[Trynt|Trynt]] i [[Ofir|Ofir]] (po stronie Wergundii) oraz [[Terala]], [[Samnia]] i Itharos (po stronie styryjskiej). Kontruderzenie styryjskie odpycha armię wergundzką daleko na północ.
* '''897 r.'''
** na nowo odkrytych ziemiach na południu postępuje kolonizacja, z głównym udziałem Wergundii i [[Talsoi]] powstaje tam nowy port, Vekowar.
** front Wielkiej Wojny zatrzymuje się na długie miesiące na południe od rzeki Sankary.
** obydwa mocarstwa wyniszczone wysiłkiem wojennym desperacko poszukują czegoś, co przechyli szalę na ich stronę, duża część działań wojennych w związku z tym przenosi się na morze.
* '''898 r.''' - prowadzone z bazą w Vekowarze ekspedycje badawcze odkrywają kolejne obszary lądu i stykają się z południowymi plemionami elfów [[Laro]].
*'''Między 3000 a 1500 p.w.e'''. – elfy zamieszkują rejony na pograniczu ówczesnej wielkiej zmarzliny
*'''ok. 3000 -1500 p.w.e.''' – rozwój Cesarstwa Styryjskiego i krainy [[Qa]]
*'''około 1500 p.w.e''' – [[Krasnoludy|krasnoludy]] zakładają pierwsze podziemne miasto, Rattensham, w centrum Półwyspu [[Shamaroth]], wówczas w obrębie Wiecznej Zmarzliny
*'''ok. 1400 p.w.e''' – pierwsza z szeregu podziemnych wojen z plemionami orków, trwających z przerwami aż do Wielkiej Ekspansji
*'''ok. 1000 p.w.e.''' – elfy dzielą się na trzy wielkie plemiona i zakładają trzy największe ze swoich miast: [[Księstwo Talsoi|Talsoi]], [[Księstwo Aenthil|Aenthil]] i podziemną twierdzę [[Księstwo Laro|Laromaton]].
*'''ok. 800 p.w.e'''. legendarna podziemna bitwa pomiędzy krasnoludami, orkami i elfami podziemnymi. Informacja oparta wyłącznie na bardzo niepewnych relacjach. Bitwa miała się odbyć pod rejonem dzisiejszych Gór Silber.
*'''ok. 1500 p.w.e'''. – początek wielkiego ocieplenia klimatu – gwałtownie podnosi się poziom wód, zalane zostają szerokie, nieznane cywilizacji obszary na zachodzie, granica Wiecznej Zmarzliny cofa się na północ.
*'''ok. 1300 p.w.e'''. – pierwsze plemiona ludzi wkraczają na tereny północy.
*'''ok. 1200 p.w.e.''' – wielka wojna ludzi z elfami na linii Gór Larion. W jej efekcie przez następne dwa stulecia obydwie rasy dzielić będzie nienawiść.
*'''między 1150 a 1100 p.w.e.''' – pierwsze osady w miejscu dzisiejszych pięciu miast [[Ofir|Ofiru]] – Messyny, Korathii, Itharos, Aretyny i Tulos.
*'''1213 p.w.e'''. – sojusz pięciu miast, powstaje [[Ofir]].
*'''1220 p.w.e.''' – ustanowienie Senatów i urzędów Kratistosów, a także oligoi – rady Kratistosów 5 Miast.
*'''1040 p.w.e.''' – zabójstwo nolwe’Atanila, założyciela Akademii Messyńskiej i pierwszego jej rektora
*'''1132 p.w.e.''' – zawarcie wieczystego pokoju między ludźmi a elfami nad rzeką Sankarą, na granicy Itharos i [[Aenthil]]. Pokoju nie respektują elfy z [[Laro]], wojna z nimi trwa aż do roku 515.
*'''1130 p.w.e.''' – założenie Akademii Messyńskiej
*'''między 1200 a 300 p.w.e'''. – okres rozkwitu [[Ofir|Ofiru]] we współpracy z elfami z [[Aenthil]].
*'''ok. 800 p.w.e.''' – armia Messyny wypiera z [[Velida|Doliny Velidy]] enigmatyczne plemię Kymerów. Pochodzenie Kymerów jest do dziś nieznane, natomiast ich wojownicze obyczaje sprawiały, że granica Messyny nigdy nie była spokojna. Kratistos Messyny, Albrauder, sprowadza z północy plemię niziołków, oddając im we władanie Dolinę. Rychło [[Velida]] staje się cudem tego rejonu i najżyźniejszym obszarem Północy. Kymerowie zamieszkują niedostępne górskie tereny i zaprzysięgają zemstę hobbitom i Mesyńczykom.
*'''513 p.w.e''' – pierwsza wyprawa wyrusza przez pustynię Asura Makan, ginie bez wieści.
*'''223 p.w.e.''' – Darre Itamanos, jako pierwszy ludzki podróżnik, przeprawia się przez Asura Makan i nawiązuje kontakt z państwami [[Pethaban|Pethabanu]]. W swojej relacji opisuje niewiarygodne bogactwa krajów za Wielką Pustynią.
== Wielki Kataklizm ==
* '''rok 0''' – z punktu widzenia [[Ofir|Ofiru]] - rusza Wielka Ekspansja, spowodowana dalszym podnoszeniem się poziomu oceanu. Liczne plemiona ludzi, naciskane przez pobratymców z południa, ruszają w kierunku oswobodzonych przez lód ziem Północy. Rok został przyjęty przez historyków [[Ofir|Ofiru]] jako rok zerowy w tzw. nowym kalendarzu ze względu na wielkie zmiany, jakie przyniosło ze sobą pojawienie się nowych plemion ludzi. W owym czasie obawiano się, że ich przybycie oznacza rychły koniec świata, który zaleje woda. Gdy to nie nastąpiło, wiele kultów religijnych ogłosiło, że ludziom został dany nowy czas.
* '''Apokalipsa''' - nie jest znana dokładna data, kiedy nastąpiło uderzenie. Był to czas, kiedy Stara Styria prowadziła krwawy i brutalny podbój ziem [[Qa]], ci zaś odpowiedzieli uderzeniem wysoce zaawansowanej broni masowej zagłady. W wyniku uderzenia zniszczony został ogromny obszar Styrii, ale jednocześnie - naruszona została równowaga na poziomie całej planety. W efekcie zmian klimatycznych, spowodowanych tym faktem, rozpoczęło się gwałtowne topnienie lodowców, które w przeciągu kilku lat zalały obszerne połacie nizinne na zachodzie, unicestwiając cywilizację Starej Styrii. <br>Wędrówka ludów, którą rozpoczęła Apokalipsa, na wschodzie, w [[Ofir|Ofirze]] i wśród elfów, została nazwana '''Wielką Ekspansją'''.
== Po Wielkiej Ekspansji ==
* '''0 p.w.e.''' – rusza kolejna ludzka fala osadnicza. Po zażartych walkach na granicach [[Ofir|Ofiru]], plemiona ruszają na północ doliną Sankary. Ten odłam ludzi nazywany jest Ludźmi Fiordu.
* '''50 r'''. – rozbudowa murów obronnych Miast [[Ofir|Ofiru]], włączenie Akademii w obręb Messyny
* '''278 r.''' – założenie filii Akademii Messyńskiej w Tulos
* '''350 r'''. pojawia się kolejna grupa osadnicza – Teralowie - Ludzie Lasów. Odbiwszy się od ufortyfikowanej granicy Itharos, podążają wzdłuż doliny Sankary i Gór Maegros. Ich nacisk zmusza Ludzi Fiordu do podążania dalej na północ.
* '''380 r.''' – powstaje portowe miasto [[Birka]], w obrębie państewka Liryzów.
* '''410 r.''' – pierwsza morska wyprawa osadnicza na Fiord.
* '''415 r'''. – kolejna wielka wyprawa, Liryzowie zakładają liczne osady na wybrzeżach Fiordu.
* '''420 r.''' – u granic [[Ofir|Ofiru pojawia się kolejna grupa osadnicza, Ludzie Rzeki. Wyjątkowo wojownicze plemiona Salijczyków, Mertów, Daków, Parvan, Daramów i Wergundów łamią granicę z Itharos. Rozpoczyna się wojna z [[Ofir|Ofirem]].
* '''430 r.''' – na północnych granicach [[Ofir|Ofiru]] pojawiają się plemiona, przybyłe z północy, Samnijczycy, pochodzący bezpośrednio od łowców reniferów. Po krótkich walkach, szarpany od południa przez Ludzi Rzeki, [[Ofir|Ofir zawiera sojusz z Samnijczykami i wysyła na północ swoje misje cywilizacyjne.
* '''435 r.''' – założenie Samarkandy (Kamiennej) i państwa Samnijskiego. Na tronie zasiada kniaź Garmad, zakładając dynastię Garmanidów.
* '''440 r.''' – przybycie wygnanego messyńskiego rektora Nuntiusa Cognitosa do Birki
* '''444 r.''' – otwarcie Akademii Birkańskiej
* '''450 r.-''' po długich walkach z Liryzami, plemiona Teralów zawracają za wschód, wzdłuż północnych stoków Gór Maegros i zajmują rozległe równiny. W przeciągu kolejnych 50 lat powstają kolejne drewniane osady Karantanii, Nitry, Vendi, Sisak, Niny , Bobru i Lędy. Rejon zamieszkany przez Teralów zwany jest Krajem Grodów.
* '''450 r.''' – sojusz goblinów i orków w Górach Silber, powstaje efemeryczne państewko.
* '''455 r.''' - wybucha wielka wojna goblinów z krasnoludami w Górach Silber, której pierwszy etap kończy się podziemną bitwą i klęską goblinów. [[Krasnoludy]] burzą ich kamienne fortece w całym rejonie i wycofują się na [[Shamaroth]]. Wojna trwa z przerwami do dnia dzisiejszego.
* '''465 r.''' – przemianowanie Akademii Birkańskiej na Uniwersytet Magii Wody
* '''480 r.''' – osady Fiordu uniezależniają się od [[Liryzja|Liryzji]] i rozpoczynają serię napadów na wybrzeża
* '''510 r.''' – wygnany z Liryzji książę Hakon z rodu Tradamon zakłada na północy miasto Askaron. Jego córka, Sigdrine, umacnia pozycję swojego rodu, rozszerzając władanie Askaronu aż do wybrzeża i granic Liryzji. Powstaje państwo [[Trynt|Trynt.
* '''515 r.''' – Matheus, Wielki Strategos [[Ofir|Ofiru, zawiera pokój z elfami z [[Laro]] i zyskuje ich pomoc w wojnie z Ludzmi Rzeki. Wojownicze plemiona zostają zepchnięte w dolinę Sankary, którą obejmują we władanie. Na zachodzie zatrzymują się na granicy Liryzji. Powstaje 6 państewek równinnych, z czego najdalej na północ wysunięty jest Daramon.
* '''529 r.''' – po splądrowaniu Birki, wyprawa okrętów Fiordu wdziera się w górę Sankary aż do granic Itharos. Ich zdolności wojenne zostają docenione przez Strategosa, który wynajmuje wojowników na służbę wojskową. Tak powstaje gwardia Kratistosów, Varanga, złożona wyłącznie z wojowników Fiordu.
* '''520 – 700 r.''' – okres ustalania terytoriów państwowych.
* '''537 r.''' – otwarcie Uniwersytetu Magii Życia nieopodal Askaronu
* '''593 r.''' – misja cywilizacyjna Ofirczyków wgłęb Terali
* '''595 r.''' – założenie placówki naukowej w Karantanii
* '''613 r.''' – oficjalne nadanie placówce karantańskiej tytułu Akademii Magii Ziemi
* '''636 r.''' – dekret o zamknięciu filii Akademii Messyńskiej w Tulos
* '''637 r.''' – powstanie niezależnej Akademii Tulijskiej
* '''750 r.''' – nowa dynastia książąt Wergundii rozpoczyna stopniowe podporządkowywanie sobie okolicznych terenów wokół miasta Akwirgan.
* '''780 r.''' – [[Trynt|Trynt]] próbuje inwazji na Kraj Grodów, niespodziewanie rozbite plemiona Teralów jednoczą się, dając odpór armii tryntyjskiej pod grodem Lędą.
* '''785 r.''' – Akademia Magii Ziemi oficjalnie staje się niezależną uczelnią
* '''789 r.''' – otwarcie Uniwersytetu Magii Powietrza
* '''790 r.''' – wojna między grodem Nitra a Samnijczykami, zakończona rozejmem.
* '''813 r.''' – władzę w Akwirgranie obejmuje Elmeryk z rodu Danwigów. Młody i ambitny władca rozpoczyna serię lokalnych wojen i do roku 820 podporządkowuje sobie Daków i Parvów.
* '''819 r.''' – historyczny sojusz Wergundów z orkowym plemieniem Tarzul z Gór Maegros. Trzon armii Elmeryka od tej pory stanowią bitne, karne i okrutne oddziały orków.
* '''820 r.''' [[Wergundia]] zaczyna wojnę z elfami z [[Aenthil]], zakończoną klęską elfów, które pomimo spektakularnego zwycięstwa w Wąwozie Samaria wycofują się poza rzekę Dakme (dopływ Sankary).
* '''821 r.''' – Elmeryk zaczyna rozbudowę Akwirgranu, wzorując się na miastach [[Ofir|Ofiru]]
* '''821 r.''' – wielka rozbudowa Uniwersytetu Magii Powietrza
* '''824 r.''' – otwarcie Szkoły Magów Bitewnych
* '''825 r.''' – armia Wergundów, wspomagana przez armie innych plemion, zmusza do hołdu lennego Mercję i Salicję i ściera się z wojskami Liryzów.
* '''826 r.''' – kratistos Arethyny podejmuje wyprawę przeciwko pustoszącym Równinę Terala orkom z plemienia Tarzul.
* '''829 r.''' – strategiczny sojusz z elfami morskimi z [[Talsoi]] pozwala przypuszczać, że w niedługiej przyszłości Elmeryk zdecyduje się na zaatakowanie Liryzji. [[Liryzja]] odpowiada sojuszem z rozbójnikami z Fiordu i w górę Sankary ruszają kolejne wyprawy łupieżcze.
* '''830 r.''' – [[Trynt|Trynt]] próbuje wzmacniać swoją pozycję sojuszem z Daramonem i kolejną inwazją w rejon Kraju Grodów. W efekcie Daramon zostaje zaatakowany przez Wergundów, a władca Lędy, Dagome, rozpoczyna proces jednoczenia plemion Teralów.
* '''832 r.''' - Elmeryk zawiera w Górach Silber "święty pakt krwi" z wodzem orków, Gotrekiem Moorgvrangvoorhirr'em. Oddziały orków wspierają jego armię na północy. Jednocześnie z inspiracji [[Ofir|Ofiru]] sojusz zawierają władcy [[Trynt|Tryntu]] i Księstwa Samnijskiego.
* '''833 r.'''
** Bitwa pod Arden, Elmeryk niezwykłym manewrem taktycznym rozbija w pył zjednoczone wojska [[Trynt|Tryntu]] i Samni. W bitwie ginie księżna [[Trynt|Tryntu]], Rangveig. To koniec książęcej linii Tradamonitów i koniec [[Trynt|Tryntu]]. Armia Wergundów prze na północ.
** Elmeryk po kilku miesiącach oblężenia zdobywa Askaron. Miesiąc później jego armia dociera do Samarkandy. Kniaź Turin udaje się na wygnanie. Na zachodzie wojska Liryzji zostają pokonane, mer Birki pod groźbą zniszczenia miasta zamyka port w Birce dla okrętów Fiordu.
** Elmeryk z rodu Danwiga obwołuje się Księciem Imperatorem Północy. Podporządkowane mu ziemie zostają podzielone na Wergundię Właściwą oraz lenna i protektoraty. W przeciągu kilku miesięcy protektoratem Wergundii staje się Birka, w zamian za gwarancję autonomii handlowej.
* '''835 r.''' - umiera Elmeryk. Decyzją wodzów Imperium na tronie władcy zasiada książę Daków, Eudomar.
* '''836 r.''' - Eudomar znosi uprzywilejowania protektoratów (oprócz Birki) i ziem lennych, a także autonomii elfów i innych ras, dążąc do ujednolicenia państwa. Główną władzę w Imperium Północy otrzymują dowódcy wojskowi.
* '''838 r.''' - na terenie [[Trynt|Tryntu]] zostaje krwawo stłumione powstanie przeciwko wergundzkim najeźdźcom. Powstańców wspierają okręty Fiordu i [[Krasnoludy|krasnoludy]].
* '''840 r.''' - [[Krasnoludy]] ogłaszają wycofanie się na półwysep [[Shamaroth]] i neutralność względem konfliktów ludzi.
* '''843 r''' - po licznych prześladowaniach ziemie Imperium opuszcza większość leśnych i miejskich elfów. Pozostałe wybierają podporządkowanie i służbę w armii, albo życie banitów w lasach.
* '''845 r.''' - po szeregu buntów i zamieszek w miastach Imperium Wergundów, na północnych rubieżach zostaje założony szereg kolonii karnych, a w całym państwie wzmocniony system wojskowych posterunków. W Arethynie, jednym z państw [[Ofir|Ofiru]], uroczyście zostaje założona Akademia Alchemii.
* '''850 r.''' - epidemia w Korathii, umiera kratista Irena.
* '''851 r.''' - z powodu zamierania ruchu handlowego wzdłuż Sankary miasta [[Ofir|Ofiru]] ubożeją, zamiera też import zbóż. Badania alchemików nad pozyskaniem bardziej wydajnych odmian zbóż przynoszą efekty. Żeby uniknąć widma głodu, kratistosi decydują się na akcję osadniczą na południowych stepach Samnii.
* '''853 r.''' - okręty Fiordu zostają rozbite przez sprzymierzone z Wergundami siły [[Talsoi]] w bitwie morskiej na Głębinie Meite.
* '''850 - 856 r.''' - rosnąca militaryzacja Imperium fatalnie odbija się na gospodarce, w efekcie Ludy Rzeki dotykają kolejne klęski głodu.
* '''858 r.'''
** Na granicy [[Shamaroth]]u odbywa się tajny Wiec Narodów - spotkanie przedstawicieli wrogich Wergundii nacji. W wyniku wiecu okupowanym przez Wergundię Tryncie wybuchła powstanie, dowodzone przez ostatniego jarla księżnej Rangveig, Leifa Einarsona.
** W wyniku Wiecu Narodów [[Talsoi]] zrywa sojusz z Wergundią, a armia [[Ofir|Ofiru]] przekracza granicę w Itharos, maszerując na Akwirgran. Eudomar pokojowo abdykuje z tronu.
* '''859 r.'''
** Na tron Wergundii wstępuje wychowany w ukryciu syn Elmeryka, Olaf Egilson.
** W Tryncie wybucha wojna domowa po śmierci przywódcy wolnych Tryntyjczyków, jarla Leifa.
** Kniahini Mira zrywa wielowiekowy sojusz Samni z Arethyną, wyrzucając przez okno pałacu w Samarkandzie posłów kratistosa Tarazjusza (tzw. defenestracja samnijska). W zamian zawiera ścisły sojusz z księciem - protektorem Wergundii, Olafem. Wydarzenie to nosi nazwę Przewrotu Sojuszy. Kniahini ogłasza Samnię kaganatem.
** Podczas uroczystego wiecu ginie jarl Ynnejar, Bjorn Asmundson Ryży. Fiord wybiera nowego wodza, Siala Krzywozębego.
* '''860 r.'''
** Koczownicza armia samnijska atakuje i zdobywa miasto Arethyna. Miasto zostaje złupione i spalone, wojska [[Ofir|Ofiru zostają zmuszone do odwrotu spod Akwirgranu. Po śmierci swoich synów Tarazjusz Samonita ustępuje z tronu kratistosa.
** Z niejasnych przyczyn Olaf książę Wergundii zarządza budowę fortyfikacji w Mercji, na granicy z [[Talsoi]]. Projekt zostaje szybko zarzucony.
* '''861 r.'''
** [[Wergundia]] i [[Ofir|Ofir]] podpisują zawieszenie broni.
** Z niejasnych przyczyn armia wergundzka, dowodzona osobiście przez Olafa, napada i niszczy teralski gród Lęda. Powoduje to chwilowe ochłodzenie stosunków Wergundii z Teralą. Po tym wydarzeniu Olaf zyskuje przydomek "Szalony".
* '''862 r.''' - do świata ludzi docierają informacje, że coś dzieje się w [[Aenthil]] - elfy zaczynają przegrywać toczoną od tysiącleci wojnę z Puszczą Południową. Powoduje to mobilizację wszystkich trzech państw elfów, chwilowe zawieszenie broni między nimi oraz wycofanie się z zaangażowania w politykę ludzi.
* '''863 r.''' - po wycofaniu się wojsk [[Ofir|Ofiru]] (ostatecznie w układzie pokojowym wrócono do starego przebiegu granicy) Olaf rozpoczyna serię reform gospodarczych, mających na celu podniesienie poziomu życia w Wergundii, a zwłaszcza zapobieżenie powracającym klęskom głodu.
* '''864 r.'''
** Olaf książę Wergundii nakazuje zburzenie najwyższego budynku w Akwirgranie, słynnej Wieży Orłów. Przyczyny decyzji są niejasne, po tym akcie wandalizmu w stolicy wybuchają zamieszki.
** Aby przerwać wyniszczającą wojnę domową, do [[Trynt|Tryntu]] z powrotem wkracza armia wergundzka. Książę Olaf ogłasza [[Trynt|Trynt]] protektoratem do czasu ustanowienia tam samodzielnej władzy.
** Wybrzeża Fiordu nawiedza klęska żywiołowa - masowe ataki morskich stworzeń na miejscowych rybaków.
* '''868 r.'''
** Elfy przegrywają wojnę z tajemniczym wrogiem, nadchodzącym z południa, a którego dotychczas nazywano Wielką Puszczą. Alta Tavar jednak puszczą nie jest. Pod atakiem sterowanych przez nią, zmutowanych stworzeń, nazywanych ulundo, pada [[Aenthil]] (miasto) oraz twierdza Telfamba.
** Zagadkowe wydarzenie, objawiające się serią kataklizmów na całej ziemi oraz gigantyczną burzą nad terenem Puszczy Południowej. Światu objawia się swoisty fenomen – kataklizmy zwiastowały narodziny nowego boga. Bogini Tavar.
** Na terenach odebranych [[Aenthil]] oraz dawnej Puszczy Południowej powstaje organizm państwowy – Nowa [[Styria]], wspierany mocą bogini Tavar. Na jego czele staje człowiek o imieniu Sephres, mieniący się księciem z zaginionego rodu, z kraju, który zniknął pod oceanem. Krążą legendy, iż jest nieśmiertelnym liszem.
* '''869 r.'''
** W Tryncie kończy się wojna domowa, rządy nad zniszczonym krajem obejmuje była przyboczna jarla Leifa Einarsona, Sigrin Audottir z rodu Varden, dając początek nowej dynastii. Na żądanie nowej księżnej, z kraju wycofują się wojska Olafa Szalonego.
** Na pograniczu między [[Talsoi]], Wergundią i terenami Nowej Styrii powstaje kadłubowe państwo na bazie dawnego [[Aenthil]], utworzone przez uchodźców na północnych rubieżach dawnego państwa elfów. One same nazywają je Hehtanore (Hetanor) – Ziemią Wygnania. Zebrana w święto Sairin rada elfich kast, zwana Eailinge, wybrała nowego władcę, została nim Helethai, córka Adarnila, który poległ w obronie stolicy.
** Nowa [[Styria]] występuje do oligoi [[Ofir|Ofiru z żądaniem zwrotu 4 części Korony [[Ofir|Ofiru]], najpotężniejszego artefaktu ofirskiego, pod groźbą odebrania go siłą. Piątą część – klejnot Arethyny – z niewiadomych powodów ma już w swoim posiadaniu. [[Ofir|Ofir]] odmawia.
* '''870 r.'''
** Znamienny rok, obfitujący w wydarzenia wielkiej wagi. Utworzona z ulundo, najemników i neofitów armia atakuje [[Ofir|Ofir]]. W wyniku zdrady pada Itharos, przy czym następuje wydarzenie bez precedensu – [[Tavar]] przyjmuje wyzwanie do walki na ziemi od boskiego patrona [[Ofir|Ofiru, boga tarczy słonecznej, Izosa. Po tym starciu pod Itharos zostaje krater o średnicy około 1 mili. Izos zostaje unicestwiony. W Itharos powstaje ośrodek polityczny, zależny od Nowej Styrii.
** Messyna broni się do samego końca, wojska Tavar równają miasto z ziemią.
** Korathia kapituluje przed armią Nowej Styrii, chroniąc się przed zniszczeniem. Upadek władzy ofirskiej, władzę przejmuje oligarchia i układy mafijne.
** Zamknięcie Akademii Messyńskiej po upadku Miasta
* '''871 r.'''
** Tulos kapituluje częściowo – oddaje swoją część Korony, ale zdobywcy nie wchodzą do miasta. Tulos zachowuje ciągłość władzy ofirskiej i ogłasza się legalnym spadkobiercą [[Ofir|Ofiru]].
** W ciągle nieodbudowanej Arethynie oraz w Tulos chronią się uciekinierzy z pozostałych miast. Arethyna ogłasza się niezależnym państwem.
* '''872 r.'''
** Armia Nowej Styrii wycofuje się z [[Ofir|Ofiru]]. Pod jej politycznym wpływem zostaje Itharos i Korathia.
** Na całym terenie Nowej Styrii oraz terytoriach zależnych (pd. [[Ofir|Ofir) zostaje wprowadzony zakaz używania magii innej, niż kapłańska.
* '''873 r.''' – kolejne z wielkich wydarzeń, nazwanych później wspólnym określeniem Chaos Bogów – bogini Tavar wstępuje w wymiar boski, nieznaną bliżej ludziom płaszczyznę astralną, powodując tam zamęt, którego efektem na ziemi są chaotycznie występujące zaniki mocy kapłanów oraz kataklizmy pogodowe. Stan ten trwa około miesiąca, po czym [[Tavar]] objawia się swoim wyznawcom jako bogini uciśnionych i wygnanych, bóstwo o ogromnej mocy.
* '''875 r.''' – Nowa [[Styria]] wchodzi do międzynarodowej polityki. Jeden z jej książąt, dawny arystokrata wergundzki, Lambert Ostin, rozpoczyna rozmowy dyplomatyczne z władcami wszystkich krajów, w tym elfich. Granic nowostyryjskich nie uznają państwa elfie oraz Tulos i Arethyna. W ramach gestu dobrej woli Nowa [[Styria]] oddaje [[Laro]] zdobytą uprzednio twierdzę Telfamba. Przyjęcie Telfamby przez [[Laro]] powoduje gwałtowną reakcję Hetanoru, gdzie zwyciężają aktywne w ostatnich latach nastroje wrogie [[Laro]]. Układy pokojowe z Nową Styrią zawierają [[Wergundia]], [[Trynt|Trynt]], [[Fiord]], [[Samnia]] i [[Liryzja]]. [[Terala]] zachowuje neutralność, [[Laro]], [[Talsoi]], Arethyna, Tulos i Hetanor ([[Aenthil]]) deklarują otwartą wrogość.
* '''872-880 r.''' – po wycofaniu się wojsk Styrii z [[Ofir|Ofiru, krajem tym rządzi chaos. Administracja państwowa w większości przestaje istnieć, w różnych miastach powstają quasi-państwowe organizmy, próbujące utrzymać supremację nad jak największym terytorium rękami dobrze uzbrojonych najemnych armii i band. To czas zapaści i katastrofy wiekowego imperium.
* '''880 r.'''
** Powstanie w Messynie przeciw rządom Itharos. Messyna odzyskuje niezależność, senat wybiera na kratistosa Theo Tynagirona, przywódcę rebelii.
** Zawarcie Pokoju Tritajskiego. Messyna, Tulos i Arethyna zawiązują sojusz zwany Małym [[Ofir|Ofirem, jednocześnie podpisując zawieszenie broni z Itharos, które nie wchodzi do sojuszu.
** Zostają ujawnione tzw. Dokumenty z Kovendare, wychodzą na jaw oszustwa finansowe Ligi Kupieckiej.
* '''881 r.'''
** porozumienie w Dormenos daje początek Pierwszej Sukursji, zwanej Wielką, wyprawie ratunkowej do Pethabanu przeciwko Uzurpatorom z Ligi Kupieckiej.
** ponowne otwarcie Akademii Messyńskiej
* '''881-83 r'''. - wydarzenia Pierwszej Sukursji, wojna w Pethabanie z Uzurpatorami.
* '''882 r.''' - epidemia w Akwirgranie.
* '''882-83 r.''' - tzw. Sukursja Samnijska, wyprawa łupieżcza Samnijczyków, wspierająca wojska wergundzkie Pierwszej Sukursji.
* '''883 r.''' - umiera wielka władczyni Samni, kagani Mira Śnieżna.
* '''884 r.''' - najazdy samnijskie na północy.
* '''885 r.'''
** Początek Drugiej Sukursji, epidemia w Korathii
** wybuch wielkiej epidemii w Terali, sąsiednie państwa pierwszy raz jako środek zapobiegawczy stosują barierę kwarantanny.
** historyczne zjednoczenie Terali, kniaź Dragan Karanawic otrzymuje najpierw buławę wojewody Wschodnich Grodów, a potem całej Terali.
** po zabiciu przez styryjskich skrytobójców księcia Wergundii, Olafa Egilsona, [[Wergundia]] wypowiada wojnę Styrii. Początkowe zwycięstwa pozwalają nawet na chwilowe odzyskanie miasta [[Aenthil]].
* '''896 r.'''
** Na południe od Styrii zostają odkryte tereny bogate w surowce, zwłaszcza w nowo odkryty Minerał, którego wykorzystanie otwiera nowe możliwości wojenne i technologiczne.
** w wyniku przewrotu sojuszy na północ Wergundii uderza armia Terali, rozpoczynając ciąg reakcji, w efekcie w przeciągu kilku tygodni do wojny przystępuje [[Trynt|Trynt]] i [[Ofir|Ofir]] (po stronie Wergundii) oraz [[Terala]], [[Samnia]] i Itharos (po stronie styryjskiej). Kontruderzenie styryjskie odpycha armię wergundzką daleko na północ.
* '''897 r.'''
** na nowo odkrytych ziemiach na południu postępuje kolonizacja, z głównym udziałem Wergundii i [[Talsoi]] powstaje tam nowy port, Vekowar.
** front Wielkiej Wojny zatrzymuje się na długie miesiące na południe od rzeki Sankary.
** obydwa mocarstwa wyniszczone wysiłkiem wojennym desperacko poszukują czegoś, co przechyli szalę na ich stronę, duża część działań wojennych w związku z tym przenosi się na morze.
* '''898 r.''' - prowadzone z bazą w Vekowarze ekspedycje badawcze odkrywają kolejne obszary lądu i stykają się z południowymi plemionami elfów [[Laro]].